کد مطلب:180061 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:215
بازسازی نیروها، توسط امام سجاد
پس از شهادت امام حسین علیه السلام و كشمكشهای بنی امیه، به خصوص در عصر حكومت عبدالملك، زمانی فرارسید كه امام
[ صفحه 81]
سجاد علیه السلام در شدیدترین انزوای اجتماعی و سیاسی قرار گرفت. شیعیان از خطر گزند دشمن و به علل دیگر، پراكنده شدند. كار به جایی رسید كه تنها چهار نفر به عنوان اصحاب خاص آن حضرت به شمار می آمدند. در این مورد نظر شما را به حدیثی كه به نام «حدیث ارتداد» معروف شده جلب می كنیم. امام صادق علیه السلام فرمود:
ارتد الناس بعد الحسین الا اربعة: ابوخالد الكابلی، و یحیی بن ام الطویل، و جبیر بن مطعم و جابر بن عبدالله الانصاری، ثم ان الناس لحقوا و كثروا:
«بعد از شهادت امام حسین علیه السلام همه ی مردم مرتد شدند، جز چهار نفر كه عبارتند از: 1- ابوخالد كابلی؛ 2- یحیی بن ام طویل؛ 3- جبیر بن مطعم؛ 4- جابر بن عبدالله انصاری. سپس مردم به این افراد پیوستند و جمعیتشان زیاد شد.» [1] .
از این حدیث فهمیده می شود كه امام سجاد علیه السلام در وضع بسیار ناموزون و غربت جانسوزی قرار گرفت و تنها چهار نفر از افراد شجاع و مخلص در اطرافش بودند ولی كم كم افراد دیگری به آنها پیوستند و جمعیتشان بسیار شد. [2] .
[ صفحه 82]
امام سجاد علیه السلام در این عصر از ناحیه ی طاغوت عصرش، عبدالملك، در خطر شدید بود، به طوری كه حجاج بن یوسف ثقفی (استاندار عبدالملك در عراق) به مأمورین خود فرمان داد «یحیی بن ام طویل» یكی از یاران نزدیك امام سجاد (ع) را دستگیر كنند. او را دستگیر كرده و نزد حجاج آوردند. حجاج به او گفت: به علی علیه السلام ناسزا بگو! او اطاعت نكرد؛ حجاج با كمال بی رحمی فرمان داد دستها و پاهای او را قطع كنند. فرمان حجاج اجرا شد و یحیی را با سخت ترین شكنجه ها كشتند. [3] .
مطابق بعضی از روایات، یحیی بن ام طویل، فرزند دایه (شیرده) امام سجاد علیه السلام بود، كه در كوفه به محل كناسه می رفت و در آنجا خطاب به مردم فریاد می زد:
... من سب علینا فعلیه لعنة الله، و نحن براء من آل مروان...:
«كسی كه به علی علیه السلام ناسزا گوید لعنت خدا بر او باد و ما از خاندان مروان بیزار هستیم...» و این آیه را نیز می خواند:
انا اعتدنا للظالمین ناراً:
«ما آتش دوزخ را برای ستمگران آماده ساخته ایم.» (كهف / 29) [4] .
اشاره به اینكه آل مروان، ستمگرند و سزاوار آتش دوزخ می باشند.
[ صفحه 83]
امام سجاد علیه السلام در چنین محدودیتی به تربیت شاگرد پرداخت و توانست 170 شاگرد برجسته كه هر كدام چراغی فروزان در جامعه ی اسلامی بودند تربیت كند مانند: سعید بن جبیر، سعید بن مسیب، محمد بن جبیر، ابوحمزه ی ثمالی و... [5] .
[ صفحه 81]
سجاد علیه السلام در شدیدترین انزوای اجتماعی و سیاسی قرار گرفت. شیعیان از خطر گزند دشمن و به علل دیگر، پراكنده شدند. كار به جایی رسید كه تنها چهار نفر به عنوان اصحاب خاص آن حضرت به شمار می آمدند. در این مورد نظر شما را به حدیثی كه به نام «حدیث ارتداد» معروف شده جلب می كنیم. امام صادق علیه السلام فرمود:
ارتد الناس بعد الحسین الا اربعة: ابوخالد الكابلی، و یحیی بن ام الطویل، و جبیر بن مطعم و جابر بن عبدالله الانصاری، ثم ان الناس لحقوا و كثروا:
«بعد از شهادت امام حسین علیه السلام همه ی مردم مرتد شدند، جز چهار نفر كه عبارتند از: 1- ابوخالد كابلی؛ 2- یحیی بن ام طویل؛ 3- جبیر بن مطعم؛ 4- جابر بن عبدالله انصاری. سپس مردم به این افراد پیوستند و جمعیتشان زیاد شد.» [1] .
از این حدیث فهمیده می شود كه امام سجاد علیه السلام در وضع بسیار ناموزون و غربت جانسوزی قرار گرفت و تنها چهار نفر از افراد شجاع و مخلص در اطرافش بودند ولی كم كم افراد دیگری به آنها پیوستند و جمعیتشان بسیار شد. [2] .
[ صفحه 82]
امام سجاد علیه السلام در این عصر از ناحیه ی طاغوت عصرش، عبدالملك، در خطر شدید بود، به طوری كه حجاج بن یوسف ثقفی (استاندار عبدالملك در عراق) به مأمورین خود فرمان داد «یحیی بن ام طویل» یكی از یاران نزدیك امام سجاد (ع) را دستگیر كنند. او را دستگیر كرده و نزد حجاج آوردند. حجاج به او گفت: به علی علیه السلام ناسزا بگو! او اطاعت نكرد؛ حجاج با كمال بی رحمی فرمان داد دستها و پاهای او را قطع كنند. فرمان حجاج اجرا شد و یحیی را با سخت ترین شكنجه ها كشتند. [3] .
مطابق بعضی از روایات، یحیی بن ام طویل، فرزند دایه (شیرده) امام سجاد علیه السلام بود، كه در كوفه به محل كناسه می رفت و در آنجا خطاب به مردم فریاد می زد:
... من سب علینا فعلیه لعنة الله، و نحن براء من آل مروان...:
«كسی كه به علی علیه السلام ناسزا گوید لعنت خدا بر او باد و ما از خاندان مروان بیزار هستیم...» و این آیه را نیز می خواند:
انا اعتدنا للظالمین ناراً:
«ما آتش دوزخ را برای ستمگران آماده ساخته ایم.» (كهف / 29) [4] .
اشاره به اینكه آل مروان، ستمگرند و سزاوار آتش دوزخ می باشند.
[ صفحه 83]
امام سجاد علیه السلام در چنین محدودیتی به تربیت شاگرد پرداخت و توانست 170 شاگرد برجسته كه هر كدام چراغی فروزان در جامعه ی اسلامی بودند تربیت كند مانند: سعید بن جبیر، سعید بن مسیب، محمد بن جبیر، ابوحمزه ی ثمالی و... [5] .
[1] معجم رجال الحديث، ج 2، ص 99 - سفينة البحار، ج 1، ص 368 - مطابق بعضي از روايات، عدم ارتداد، به سه نفر نسبت داده شده است.
[2] اشاره به اينكه آن جمعيت در مكتب فرهنگي امام سجاد (ع) بازسازي شدند و آب از دست رفته به جوي خود بازگشت و بر جمعيت شيعه و طرفداران خاندان رسالت، افزوده شد.
[3] سفينة البحار، ج 1، ص 368 - بهجة الآمال، ج 2، ص 484.
[4] سفينة البحار، ج 1، ص 368.
[5] رجال شيخ طوسي، ص 181 - رجال كشي، ص 119.